22 grudnia 2022 roku w Studziance na tzw. Meczecisku przy byłej szkole rozpoczęły się badania georadarowe przez profesora Fabian Welca. Działanie jest wykonywane w ramach realizacji projektu Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków pn. „Badania georadarowe na terenie Meczeciska w Studziance”. 
Mimo trudnych warunków pogodowych po odśnieżeniu terenu udało się wykonać prace. Sporządzona została dokumentacja fotogrametryczna obszaru badań. Przeprowadzono badania georadarowe i pomiary mające na celu potwierdzić dokładną lokalizację historycznego meczetu. Teraz potrwa analiza i interpretacja badań. Uzyskane wyniki będą przydatne do dalszych badań archeologicznych, a w konsekwencji wykorzystane prze pracach rekonstrukcyjnych tatarskiej świątyni lub rewitalizacji terenu.
Prace są finansowane przez Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków w Warszawie w partnerstwie z Gminą Łomazy i Stowarzyszeniem Rozwoju Miejscowości Studzianka.
Tzw. Meczecisko, zlokalizowane w miejscowości Studzianka w gm. Łomazy. Zajmuje szczególne miejsce w historii regionu i lokalnej społeczności. To tutaj do 1915 roku stał meczet – świątynia tatarska. Obiekt oddany do użytku został do użytku blisko sto lat wcześniej. Świątynia pełniła ważną rolę w życiu tatarskiej społeczności tzw. dżemiatu, która zamieszkiwała te tereny przez ponad 250 lat. Tatarzy sprowadzili się na te ziemie w 1679 r. gdy król Jan III Sobieski nadał tutaj ziemię rotmistrzowi Samuelowi Romanowskiemu oraz jego żonie Reginie z Kieńskich. Krótko po nadaniu wybudowano we wsi meczet i założono cmentarz (mizar), którego duże fragmenty zachowały się do dzisiaj. W sierpniu 1915 r., podczas odwrotu wojsk rosyjskich budowla została spalona przez Kozaków.
W 1921 r. ostatni tatarski duchowny Maciej Bajrulewicz przekazał mieszkańcom plac po meczecie pod budowę szkoły. Miejscowa społeczność w 1928 roku na tym placu ufundowała pomnik na 10-tą rocznicę odzyskania niepodległości. Budynek szkoły został wybudowany dopiero po II wojnie światowej. Placówka funkcjonowała do 2016 roku. W 2018 roku teren wraz z budynkiem po szkole Wójt Gminy Łomazy wraz z Radą przekazali w użyczenie miejscowemu stowarzyszeniu.
Tekst: Łukasz Węda
fot, Mirosław Węda
U
