Autor: Łukasz Węda

Łukasz Węda działa na rzecz społeczności lokalnej, wspiera młodzież w rozwijaniu jej talentów, organizuje wiele przedsięwzięć i projektów społeczno-kulturalnych w regionie. Stara się promować wszelkie oddolne inicjatywy……więcej https://obywatelepro.pl/lukasz-weda/

Z inicjatywy Rady Sołeckiej przy wsparciu Gminy Łomazy z funduszu sołeckiego poprawiony został dojazd na cmentarz tatarski. Doły zostały zasypane piachem i zrównane. Ponadto radni sołeccy pomogli rozepchać piach i go rozplantować.

100 lat minęło. Dokładnie wiek temu 21 listopada 1921 roku ostatni duchowni parafii tatarskiej w Studziance Maciej Bajrulewicz przekazał plac po spalonym w 1915 roku meczecie pod budowę szkoły.

Placówka powstała dopiero w początkach lat 50-tych XX wieku. Szkoły nie ma od 2016 roku. W budynku zaś którym opiekuj się stowarzyszenie jest stała wystawa poświęcona społeczności tatarskiej. Miejsce to zwane meczeciskiem jest trwale przechowywane w pamięci mieszkańców regionu. Tutaj znajduje się tablica informacyjna poświęcona temu miejscu, pomnik w 10tą rocznice odzyskania niepodległości z 1928 roku.

Jak dotąd dokument przekazania placu jest ostatnim o jakim wiemy podpisanym przez ostatniego studziańskiego mułłę. Wg zeznań jego żony duchowny zmarł jeszcze tego samego 1921 roku. Jak dotąd nie udało odnaleźć poświadczenia tego faktu w dokumentach. Akt darowizny znajduje się w Studziance w rękach prywatnych.
Fot. ze zbiorów Henryka Kożuchowskiego, Miejskiej Biblioteki Publicznej w Białej Podlaskiej i Łukasza Wędy

W miejscach pamięci w Studziance zapłonęły znicze: cmentarz tatarski (mizar), meczecisko (pomnik z 1928 i tablica pamięci poległych),

Szenejki (miejsce mordu z 1942)

oraz Głuch (symboliczny pomnik, tych którzy zginęli w bitwie z czasów konfederacji barskiej 1769)

. Pamiętają nie tylko miejscowi. Sporo osób spoza regionu odwiedziło przede wszystkim cmentarz tatarski.

16 października 2021 r. po raz 10 odbyło się w Studziance międzypokoleniowe „Popołudnie Seniora” . Inicjatywa Mirosławy Brodackiej jest kontynuowana od 2011 roku.

Mimo mniejszej frekwencji niż w latach poprzednich to spotkanie ponad 60 osób trwało do późnych godzin wieczornych.

W trakcie wystąpił zespół Studzianczanie. Nie zabrakło pysznych potraw regionalnych powstałych podczas wspólnego przygotowywania. Organizatorami wydarzenia byli mieszkańcy Studzianki, Rada Sołecka, miejscowe stowarzyszenie przy wsparciu Gminy Łomazy w ramach zadania zleconego. Dziękujemy wszystkim za zaangażowanie i poświęcenie kilku dni na przygotowanie tego wydarzenia. Brawo Studzianka.

Ukazał się nowy kwartalnik „Echo Studzianki”. W podwójnym numerze 48 i 49 warto poczytać o jubileuszu zespołu Studzianczanie. W cyklu nazwiska ze Studzianki opisana została familia Dziobek. W wydaniu zaprezentowano mieszkańców Studzianki w 1921 roku. Ponadto przedstawiono relacje z organizowanych wydarzeń w Studziance
z ostatnich miesięcy m.in. upamiętnienie na Głuchu oraz Operacja Czysta Rzeka w Studziance. Nie zabrakło tematyki tatarskiej. Jak zawsze są stałe rubryki jak Studzianka w starej fotografii, kącik poetycki oraz dowcipy
a także komunikaty i ogłoszeni. Zachęcamy do lektury. Link do pobrania:
https://studzianka.eu/wp-content/uploads/2021/10/Echostudzianki4849.pdf
Spis zawartości wszystkich dotychczasowych numerów https://studzianka.eu/bibliografia-echo-studzianki/

Krzysiek Lewczuk zajął 3 miejsce w konkursie fotograficznym „PROMUJEMY NASZĄ GMINĘ!” organizowanym przez Gminny Ośrodek Kultury w Łomazach. jego fotografia „Mizar w Studziance” zyskała uznanie jury. I miejsce: zajęła praca Oliwii Adamiak pt. „Skąpany spokój” a drugie Marty Błaszczak „Jazda, Łomazy!Gratulujemy.Nagrodzone fotografię znajdują się tutaj: https://www.facebook.com/Gminny-O%C5%9Brodek-Kultury-w-%C5%81omazach-436038959880109/Fot. K. LewczukInformacja na podstawie materiału fan page fb GOK Łomazy

XIII Tatarski Turniej Łuczniczy wygrał Szymon Kożuchowski ze Studzianki z wynikiem 78 punktów. Tym samym jako pierwszy w 13-letniej edycji turnieju wygrał rok po roku. Wraz z bratem solidnie trenowali cały na warsztatach oraz indywidualnie. Drugie miejsce zajął Łukasz Węda (69 pkt) a trzecie Wiesław Węda (57 pkt). Jan Kożuchowski zaś wygrał kategorię juniorów przed Adrianem Niedźwiedziem i Przemysławem Kalinowskim. Wśród kobiet triumfowała… debiutantka Monika Jarzębska z Ortela Królewskiego, która decydujący pojedynek stoczyła z drugą Katarzyna Władyczuk z Wisznic.

Najlepsi otrzymali puchary, medale i nagrody rzeczowe. Gratulujemy.

Tegoroczne warsztaty łucznictwa oraz turniej zostały dofinansowane ze środków Gminy Łomazy w ramach zadania zleconego.

Dzisiaj mija 252 lat od bitwy konfederatów barskich z wojskami rosyjskimi jaka miała miejsce w pobliżu naszej rzeki Zielawy pod Łomazami przed Studzianką. Wydarzenia rozgrały się 15 września 1769 roku na granicy Studzianki, Łomaz i Szymanowa na tzw. Głuchu. W starciu zginął płk Franciszek Ksawery Pułaski, brat Kazimierza. Warto podkreślić, że walczył tutaj sam Kazimierz Pułaski a po przeciwnej stronie walczył słynny dowódca Aleksander Suworow. Jeszcze po II wojnie światowej, w pobliżu rzeki Zielawy, istniało „stare cmentarzysko”, które według podania miało być śladem jakiejś dawnej, wielkiej bitwy. Bitwa na Głuchu wymieniona została nawet w „Zemście” A. Fredry w akcie IV scenie 1. Cześnik Raprusiewicz dobywając szablę mówi: He, he, he! Pani barska! Pod Słonimiem, Podhajcami, Berdyczowem, Łomazami dobrze mi się wysłużyła.

Na pamiątkę tej batalii z inicjatywy Macieja Jarockiego, pomocy Mirosława Panasiuka, państwa Bańkowskich i wsparciu samorządu gminy Łomazy odsłonięty został pamiątkowy kamień. W uroczystości udział wzięli uczniowie miejscowej szkoły, władze samorządowe i mieszkańcy. Złożone zostały kwiaty i znicze. W imieniu mieszkańców Studzianki wieniec złożyli radny Grzegorz Wysocki z przedstawicielami młodego pokolenia Wiktorią Dziobek i Janem Kożuchowskim.

Jest to kolejne miejsce historyczne, które doczekało się godnego upamiętnienia. Pamiątkowy obelisk staje się kolejnym miejscem, które stanowić będzie ciekawostkę turystyczną. Jak dotąd o bitwie informowała jedynie tablica informacyjne przy pobliskiej szosie Łomazy – Studzianka.

Wracając do przebiegu bitwa to kwartalnik „Echo Studzianki” z 2012 roku nr 13-14 podaje, że  rankiem (15 września 1769r.) konfederaci znienacka zostali zaatakowani przez Rosjan. Po nadejściu od wschodu oddziału Castelliego, sytuacja Pułaskich stała się tragiczna. Kazimierz na czele kilku najdzielniejszych chorągwi zdołał jeszcze stawić zacięty opór. W tym czasie część konfederatów zdołała wydostać się z okrążenia. Następnie Pułascy wycofali się w kierunku Łomaz, cały czas ścigani przez Rosjan (za ujęcie Pułaskich „żywcem” Suworow wyznaczył wysoką nagrodę). Na polach między Łomazami, Studzianką i Lubenką doszło do bitwy. W pewnym momencie Kazimierz Pułaski i część jego oddziału została otoczona. Z tej tragicznej sytuacji wybawił go brat, który przybył z odsieczą. Sytuacja uległa zmianie i Rosjanie musieli się wycofać. Atak kolumny płk. Rönne został odparty. Po krótkim czasie od strony Łomaz pojawili się rosyjscy karabinierzy dowodzeni przez Castellego. Pułascy szukając ocalenia, brawurowo zaatakowali Rosjan. Franciszek dopadł wówczas Castellego, ten jednak strzelił wcześniej do niego z pistoletu z bliskiej odległości. Na miejsce bitwy nadciągnęły kolejne oddziały wojsk Suworowa. Ranny w  ramię Kazimierz, z  resztkami rozbitych oddziałów próbował przebić się przez okrążenie. W tym czasie zaczął padać deszcz, który ułatwił mu odwrót, zacierając jednocześnie ślady. W ten sposób K. Pułaski ocalał. Według różnych źródeł sam przebieg bitwy różni się znacząco. Niektóre podają na przykład, że ocalało jedynie kilkunastu konfederatów z Kazimierzem Pułaskim na czele. Do tego znaleźć można wzmianki, jakoby F. Pułaski poległ pod Włodawą i pochowany został we wspólnej mogile konfederatów koło kościoła paulinów we Włodawie (Sławomir Hordejuk, Echo Studzianki nr 13-14 z 24.12.2012r. s. 5)

Tekst: Łukasz Węda
Fot. Grzegorz Wysocki, Mariusz Maksymiuk Radio BiPER

13 września 2021 podczas zebrania sołectwa miejscowości Studzianka podzielono fundusz sołecki na 2022 rok. Kwotę 29 970 zł podzielona na połowę. Jedną część przeznaczono na plac zabaw a drugą na remonty dróg w miejscowości Studzianka.

Wioleta Niedźwiedź zajęła 4 miejsce a pierwsze w swojej kategorii wiekowej w biegu na 5km, który odbył się w Białej Podlaskiej w ramach 10.Pikniku Biegowego Biała Biega. Uzyskała rezultat 22 minuty 22 sekundy co jest jej nowym rekordem życiowym.

Krzysztof Kowalewski w marszu Nordic Walking na dystansie 5km podczas tych samych zawodów zajął pierwsze miejsce w swojej kategorii wiekowej osiągając czas 35 minut 20 sekund. Gratulujemy.

Muzeum Wsi Podlaskiej w Studziance w TVP 3 w programie „Zbieram więc jestem”. Zachęcamy do oglądania https://lublin.tvp.pl/41898473/zbieram-wiec-jestem?fbclid=IwAR2AFunXNuIrAUb2Ucv28XOR-bn6vx6KzGySg_WjU-OJ0SedpjD82KHJgyM

a
29 sierpnia 2021 na antenie TVP Dokument wyemitowany został reportaż z cyklu „Tatarzy Polscy WATAN znaczy ojczyzna” odc. 7 w którym zaprezentowana została Studzianka i cmentarz tatarski od 19 minuty 50 sekundy https://vod.tvp.pl/video/tatarzy-polscy,watan-znaczy-ojczyzna-odc-7,55276689

• Relacja z uroczystości https://www.radiobiper.info/2021/08/26/lomazy-dekada-z-zespolem-studzianczanie-film-galeria/

Zespół  Studzianczanie powstał w styczniu  2011 r.  Liczy obecnie  14 osób. Prowadzi nas, akompaniując na akordeonie,  Andrzej Chwaluczyk, a rytm wystukuje Józef Hołonowicz. Do zespołu należą też Hołonowicz Anna, Kowalczyk Bożena, Kowalczyk Tadeusz, Jaśkiewicz Mirosława, Niedźwiedź Jan, Szenejko Małgorzata, Szenejko Józef, Szopliński Piotr, Niedzielska Teresa, Cydejko Radosława, Cydejko Andrzej, Demczuk Marian.   Pierwszym prowadzącym zespół był Marian Powszuk, a następnie akompaniując na skrzypcach, nie żyjący już, Tadeusz Derlukiewicz. Śpiewali z nami też: Powszuk Jadwiga, Owczaruk Henryk, Brodacka Mirosława, Kalinowska Danuta, Mańkowska Krystyna, Kowaleńko Regina,  Kukawska Małgorzata, Kożuchowski Stanisław, Golba Grażyna, akompaniował Ś.P. Serhej Edward. W repertuarze zespołu są  piosenki biesiadne, ludowe, patriotyczne, kolędy,  pieśni maryjne. Zespół występował na uroczystościach gminnych i powiatowych, biesiadach, na Przeglądzie Chórów i Zespołów Śpiewaczych „Majowe Śpiewanie ” w Polubiczach, przeglądach kolęd w Bokince Królewskiej, Czosnówce, na Powiatowych Festiwalach Sękaczy oraz uświetniał różne  uroczystości w Studziance i sąsiednich miejscowościach. Odwiedziliśmy też pacjentów Niepublicznego Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego w Ustrzeszy. Średnio występowaliśmy dla publiczności 14 razy w roku. Największym naszym sukcesem było zajęcie I miejsca w Plebiscycie Portalu „Biała 24” w 2019 roku.

Goście Jubileuszu 10 – lecia zespołu Studzianczanie:

• Wójt Jerzy Czyżewski
• Przewodniczący Rady Gminy Łomazy Andrzej Wiński
• Radny Gminy Łomazy  Grzegorz Wysocki
• Sołtys Stanisław Dziobek wraz z Radą sołecką

Arseniuk Krzysztof,

Rozwadowski Kazimierz

Brodacki Stanisław

Olichwirowicz Leszek

Kukawski Mariusz

Były sołtys Dariusz Kukawski, Przewodniczący SRMS Łukasz Węda

Zespoły, które wzięły udział w jubileuszu:

1. Pohulanka
2. Zielona Kalina
3. Luteńka
4. Śpiewam bo lubię
5. Raz na ludowo
6. Poranna Rosa

Główni sponsorzy uroczystości, to Zespół Studzianczanie, SRMS, które pozyskało fundusze gminne , GOK w Łomazach

Zapraszamy 1 lipca o godzinie 17:00 na mizar z sekatorami i kosami na coroczne koszenie tatarskiej nekropolii.

Po raz dziesiąty zapraszamy dzieci, młodzież i dorosłych na bieg „Tatarska Piątka” w ramach „XIII Spotkania z kulturą tatarską i regionalną”. W tym roku bieg odbędzie się 11 lipca 2021 zapisy trwają https://dostartu.pl/X%20Tatarska%20Pi%C3%84%C2%85tka-v5712Działanie jest dofinansowane ze środków Gminy Łomazy w ramach zadania zleconego.

30 maja 2021 r. nasza młoda mieszkanka Gabriela Arseniuk zajęła drugie miejsce w kat. klas I-III podczas XVI Powiatowych Prezentacji Wokalnych, które odbyły się w Łomazach. Gabriela zaśpiewała piosenkę „Zielony dom”. Serdeczne gratulacje. Pierwsze miejsce zajęła Gabriela Kieczka ze Szkoły Podstawowej w Drelowie. Organizatorami wydarzenia byli GOK w Łomazach i GPB w Łomazach.

Fot. z fanpage GOK Łomazy